Η διάγνωση της μαθησιακής δυσκολίας γίνεται όταν η επίδοση του παιδιού στην ανάγνωση, στην γραπτή έκφραση ή στα μαθηματικά, είναι σημαντικά κάτω του αναμενόμενου για την ηλικία του και το εκπαιδευτικό επίπεδο της τάξης του. Το παιδί πρέπει να έχει φυσιολογική νοημοσύνη και οι δυσκολίες να το παρεμποδίζουν σημαντικά στην σχολική ζωή.
Ανησυχούμε όταν:
1. Στην ανάγνωση
- αντικαθιστά ,παραλείπει, αντιστρέφει γράμματα
- αλλάζει μια λέξη με μια παραπλήσια
- διαβάζει αργά
- δυσκολεύεται να κατανοήσει το κείμενο
2. Στην γραπτή έκφραση /ορθογραφία
- αντικαθιστά παραλείπει γράμματα ή συλλαβές
- ενώνει ή χωρίζει τις λέξεις καθώς γράφει
- κάνει σημαντικά ορθογραφικά λάθη, ίσως και στην αντιγραφή, αν και γνωρίζει τον κανόνα
3. Στα μαθηματικά
- αντιστρέφει αριθμούς
- δυσκολεύεται στις δεκάδες ,εκατοντάδες
- δυσκολεύεται στις πράξεις και στην επίλυση προβλημάτων
Κάθε παιδί με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες ( Ε.Μ.Δ.) αποτελεί αφενός και μια ξεχωριστή περίπτωση γι΄ αυτό απαιτείται η εφαρμογή ενός εξατομικευμένου προγράμματος και αφετέρου ένα παιδί που οι δυσκολίες του είναι πολυπαραγοντικής φύσεως και χρήζουν παρέμβαση από περισσότερους από έναν ειδικούς – ειδικό παιδαγωγό, λογοπεδικό, εργοθεραπευτή, ψυχολόγο.
Απαραίτητη όμως θεωρείται η συνεργασία μεταξύ των ειδικών αλλά και η επικοινωνία τους με τον παιδίατρο του παιδιού, το δάσκαλο και την οικογένεια του.
Ο Μιχάλης είχε ξεκινήσει τη δεύτερη τάξη του δημοτικού. Στην πρώτη συνάντηση από την αρχική εκτίμηση του από την ομάδα των ειδικών θεραπευτών διαπιστώθηκαν:
• Δυσκολία στο χρονικό προσανατολισμό και τη γραφοκινητικότητα .
• Στην ανάγνωση και τη γραφή : φωνολογικές και λεκτικές παραλεξίες, μεταθέσεις και αντικαταστάσεις, δυσχέρεια στο ρυθμό και την εκφραστικότητα, καταληκτικά και θεματικά λάθη ορθογραφίας, δυσκολίες στη γραμματική και τη γραπτή έκφραση.
• Από τη ψυχομετρική εξέταση με την χορήγηση του WISC-III προκύπτει ότι ο Μιχάλης εμφανίζει φυσιολογική νοημοσύνη .
Ο αρχικός θεραπευτικός σχεδιασμός του προγράμματος ήταν:
ειδική παιδαγωγική παρέμβαση , λογοθεραπεία , εργοθεραπεία ,ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική παρέμβαση στους γονείς.
Στην Διεπιστημονική συνάντηση που ακολούθησε ενημερωθήκαν οι ειδικοί θεραπευτές για την κλινική εικόνα του παιδιού. Οι ειδικοί θεραπευτές του παιδιού αξιολόγησαν λεπτομερώς τις δυσκολίες του παιδιού υπό το πρίσμα πλέον της εξειδικευμένης γνώσης και τέθηκε η στοχοθεσία του θεραπευτικού σχεδιασμού . Οι θεραπευτικοί στόχοι που τέθηκαν μετά την αρχική αξιολόγηση ήταν:
Στην εργοθεραπεία: Χωρικός προσανατολισμός: διάκριση Δεξί από Αριστερό αρχικά στο σώμα του Λεπτή κινητικότητα, γραφοκινητικότητα : εκμάθηση του τρόπου αναπαραγωγής σχημάτων και γραμμάτων.
Στην λογοθεραπεία : Φωνολογική καλλιέργεια, για την αντιμετώπιση των αντικαταστάσεων και των παραλείψεων στην ανάγνωση και των γραπτό λόγο.
Στο ειδικό παιδαγωγικό πρόγραμμα: Στην ανάγνωση, αποκωδικοποίηση δισύλλαβων - τρισύλλαβων λέξεων και λέξεων με δίψηφα και συμπλέγματα. Μείωση παρατονισμών, παραλέξουν, αντικαταστάσεων αντιμεταθέσεων. Στην προφορική έκφραση: επεξεργασία- απόδοση πληροφοριών μέσα από κείμενα.
Στην ορθογραφία: ορθή γραφή απόδοση γγ/γκ, αυ/ευ, μείωση παραλείψεων των τελικών συμφώνων -ς, -ν, Τήρηση κεφαλαίων, τονισμού και στίξης. Εκμάθηση των βασικών καταλήξεων των αρσενικών και θηλυκών ουσιαστικών. Μείωση βασικών θεματικών λαθών.
Στη γραπτή έκφραση: δομή απλής πρότασης και εμπλουτισμός με επιθετικούς προσδιορισμούς
Ψυχολογική στήριξη
Ο Μιχάλης ήταν ένα αρκετά ανήσυχο παιδί και συναισθηματικά κυριαρχεί ο φόβος της απόρριψης. Με αυτό σχετίζονται και τα έντονα στοιχεία επιθετικής συμπεριφοράς προς τους άλλους .Έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση και στην τάξη δεν θα πει την γνώμη του, γιατί φοβάται μήπως πει κάτι λάθος και τον κοροϊδέψουν οι άλλοι.
Οι γονείς του Μιχάλη ξεκίνησαν Συμβουλευτική παρέμβαση . Κατά τη διάρκεια των συνεδριών συζητήθηκε η συναισθηματική σχέση του Μιχάλη με τους γονείς του, η συμπεριφορά του στο σπίτι, το άγχος του να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των γονιών του.
Στο πλαίσιο συνεργασίας σχολείου - ειδικού και με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας πραγματοποιήθηκε επικοινωνία με τη δασκάλα του Μιχάλη την οποία ενημερώσαμε για την εικόνα του παιδιού και ζητήσαμε τη δική της άποψη τόσο για το γνωστικό όσο και για το κομμάτι της συμπεριφοράς και της συναναστροφής με τους συνομήλικους.